Tỷ Lệ Tử Vong, Tỷ Lệ Mắc Bệnh Và Tỉ Lệ Nhập Viện Do Nhiễm Trùng Đường Hô Hấp Dưới Có Liên Quan Đến Cúm, Năm 2017: Một Nghiên Cứu Phân Tích Về Gánh Nặng Bệnh Tật Toàn Cầu Năm 2017

08-04-2020

Bối cảnh

Mặc dù gánh nặng của bệnh cúm thường được nhắc đến khi nói về những đại dịch trong lịch sử và các mối nguy về đại dịch đe dọa trong tương lai, mỗi năm, gánh nặng nhiễm trùng đường hô hấp dưới (LRTIs) và các bệnh lý hô hấp khác (như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính) thường là do cúm mùa gây nên. Nghiên cứu Gánh nặng Bệnh tật Toàn cầu (GBD) 2017 là một nỗ lực khoa học có hệ thống nhằm định lượng những tổn thất về sức khỏe liên quan đến một bộ phận người bệnh và người khuyết tật. Trong báo cáo này, chúng tôi tập trung vào các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới được cho là do cúm gây nên.

Phương pháp

Chúng tôi đã mô hình hóa tỷ lệ mắc mới nhiễm trùng đường hô hấp dưới, tỷ lệ nhập viện và tử vong do bệnh cúm gây ra cho mỗi quốc gia và một số địa phương được chọn theo độ tuổi và theo năm từ 1990 đến 2017 như là một phần của GBD (Nghiên cứu Gánh nặng Bệnh tật Toàn cầu) 2017. Chúng tôi đã sử dụng cách tiếp cận đối chứng: trước tiên ước tính tỷ lệ mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới, tỷ lệ nhập viện, tử vong và sau đó quy đổi một phần kết quả thành do bệnh cúm.

Kết quả

Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm là nguyên nhân gây ra tử vong cho ước tính 145,000 ca tử vong (95% khoảng không xác định [UI] 90,000 - 200,000) ở mọi lứa tuổi trong năm 2017. Tỷ lệ tử vong của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm cao nhất ở những người già trên 70 tuổi (16,4 ca tử vong trên mỗi 100,000 dân [95% UI 11,6 – 21,9]), và tỷ lệ mắc bệnh cao nhất đối với mọi lứa tuổi là ở Đông Âu (5,2 ca tử vong trên mỗi 100,000 dân [95% UI 3,5 – 7,2]. Chúng tôi ước tính rằng các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm có 9.459.000 ca nhập viện (95% UI 3.709.000 – 22.935.000) và 81.536.000 ngày nằm viện (95% UI 24.330.000 - 259.851.000). Chúng tôi ước tính rằng 11,5% lượt nhiễm trùng đường hô hấp dưới (95% UI 10,0 – 12,9%) là do cúm gây ra, tương ứng với 54.481.000 lượt nhiễm trùng (95% UI 38.465.000 – 73.864.000) và 8.172.000 lượt nhiễm trùng đường hô hấp dưới nghiêm trọng (95% UI 5.000.000 – 13.296.000).

Hình 1:  Sơ đồ kim tự tháp về khái niệm gánh nặng bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm gây ra.

Hình 2: Phân bố độ tuổi của các ca tử vong của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm (A - C), số ca nhập viện của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm (D, F) và tổng số ca nhiễm bệnh trên toàn cầu trong năm 2017 (G - I)

Hình 3: Tỷ lệ tử vong của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm trên mỗi 100,000 dân ở mọi độ tuổi năm 2017.

Hình 4: Số ca nhập viện của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm trên mỗi 100,000 dân ở mọi độ tuổi năm 2017.

Hình 5: Tỷ lệ mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm trên mỗi 100,000 dân ở mọi độ tuổi năm 2017

Phân tích

Đánh giá toàn diện về gánh nặng của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm gây ra cho thấy hằng năm, bệnh cúm có những ảnh hưởng khá đáng kể đối với sức khỏe toàn cầu. Mặc dù việc lập kế hoạch chuẩn bị trước cho các đại dịch có khả năng xảy ra là khá quan trọng, chúng ta cũng không nên bỏ qua việc sức khỏe bị ảnh hưởng bởi nhiễm trùng đường hô hấp dưới do cúm và việc tiêm ngừa là hết sức cần thiết. Các biện pháp phòng cúm khác cũng không thể bỏ qua.

(*) theo Hội Y học Dự phòng Việt Nam